A menduat vallë ndonjëherë ç’është shkaku themelor I përleshjeve dhe mosmarrëveshjeve mes njerëyve gjatë historisë?Ç’ishte motivi nën ndikimin e të cilit njerëzit në të katër anët e rruzullit tokësor konfrontoheshin mes vete? Sa prej këtyre përleshjeve u bënë për shkaqe ideologjike ose fetare, a menduat vallë? Cilët prej popujve botërorë –në përjashtim të një pakice simbolike në mesin e tyre- për hirë të botëkuptimeve të veta fetare luftuan me njerëzit të cilët nuk I takonin botëkuptimit të tyre ideologjik ose fetarë?1 Kush gjatë historisë dordhi gjak, luftoi, vrau e preu, vetëm që të mbizotërojnë principet e fesë së vete, e kam qëllimin pastër fetare pa prapavijë?2 Po, a menduat ndonjëherë se për çfarë shkaku u paraqitën përleshjet dhe mosmarrëveshjet e para të përjetuara në fytyrë të tokës mes bijve të Ademit dhe Havvës (a.m.s.)?
Njeriu I parë I cili bëri krim në tokë dhe trasoi I pari rrugën e së keqes, biri I Ademit a.s. Kabili për çfarë shkaku fetar ose ideologjik e mbyti vëllaun e vet Habilin dhe e grabiti të drejtën e të vëllaut. Vërtetë a menduat rreth asaj se a kishte vallë në këtë gjest ndonjë motiv fetarë?2 Po mirë babai I dytë I njerëzimit Nuhi a.s. pse u ndesh me popullin e vet dhe me çfarë motivi populli I tij e kundërshtonte. Personat të cilët e hudhën në zjarr Ibrahimin a.s., e ndoqën drejtë detit Musain a.s., u orvatën të kryqëzojnë Isain a.s. dhe së fundit vendosën të vrasin Muhammedin a.s., çfarë orvatjeje dhe mundi fetarë ose ideologjik ishin duke treguar?
Pyetjet e këtilla mund të rradhiten edhe më dhe të vazhdojnë deri në ditët e sodit. Por, problemi është në atë se çdokush nuk ka mundësi që duke u çliruar prej paragjykimeve të gjejë një përgjigje reale për to. Vërtetë, cili prej nesh ka mundësi që në mënyrë të realtë të pohojë se motivi I përleshjeve dhe mosmarrëveshjeve mes njerëzve gjatë historisë si edhe sot ka këtë ose atë esencë?
Ky është një problem I cili kërkon qasje serioze së pari në brendinë e njeriut, në thellësitë e egos e më pas në problemet e shoqërisë njerëzore. Posaçërisht kjo është kështu kur kemi të bëjmë me nënqiellin në të cilin njerëzit aspak pa mos menduar dhe pa mos e ndjejtë në shpirtë, vetëm për hirë të disa nijansave sipërfaqësore kanë mundësi t’I ngjiten në fyt njeriut tjetër dhe pa asfarë brenge të nxinë jetën e të tjerëve.A menduat vallë çfarë motivi fetar ose ideologjik ka një sjellje e këtillë? Çfarë dallimi qenësor ka ky popull që ti bëjë hesapet e fundosjes në një gotë uj? Për çfarë shkaku njerëzit të cilët I takojnë historisë së njëjtë, orvaten për çështje identike, jetojnë në gjeografi të njëjtë, janë në mosmarrëveshje të pandërprerë? Cili libër I shenjtë brenda kornizave të veta mund të pranojë grindjet e këtilla dhe më pas të pohojë se shërben për ngritjen spiritualo-morale dhe mirëqenien sociale të njeriut?3 Ku është njeriu I ynë modern, I lindur dhe përkundur në djepin antik,I ledhatuar dhe rritur me principet e fesë së pastër që njëherë të gjigantizohet dhe t’I thotë mjaftë hulumtimit të gurrëve në mesin e margaritarëve. A aspak nuk ia ka hatrin fillimit ontologjik dhe zhvillimit të vet epistemologjik
Edhepse nuk mundemi që në mënyrë decide të prezentojmë shkakun themelor të mosmarrëveshjeve dhe përleshjeve njerëzoe, por sipas asaj që na informojnë librat e shenjta , shkaku I përleshjes së parë në fytyrë të tokës, rezultat I së cilës ishte vrasja e Habilit nga ana e Kabilit, nuk ishte as e natyrës ideologjike e as fetare por ishte e natyrës së interesit personal.4
Është për tu habitur që njeriu I krijuar në formën më të bukur , I obliguar me punët më të larta, t’I le krejtë këto anash dhe tërë mundin e tij ta harxhojë vetëm për interesin e vet personal!!! Kjo është një mënyrë e sjelljes e cila aspak nuk I ka hije njeriut, gjegjësiosht është një gjest që e huton mendjen e shëndoshë.
Kundërshtarët e Nuhit, Hudit, Shuajbit, Zekerijjës dhe Jahjait (a.m.s.) e refuzuan idenë e lartë edhepse përballë tyre qëndronin pejgamberë që pa kërkuar asfarë shpërblimi u prezentonin arka të plota me gurrë të çmueshëm. Këta popuj ishin adhurues të idhujve, por kundërshtimi I tyre nuk ishte rezultat I religjiozitetit të tyre. Nemrudi kur e hodhi në zjarr Ibrahimin a.s. ishte gati që të marrë mbi supe mallkimin e tërë njerëzimit deri në ditën e kijametit. Cili botëkuptim fetar do t’I prezentonte lumturi Nemrudit duke kaluar në rrugën e mallkimit gjithënjerëzor. Cili botëkuptim religjioz kërkoi prej Faraonit që të harojë se është njeri dhe të ngritet në piedestalin e zotrave. Ebu Xhehli, Lehebi dhe të ngjashmit me to pa asfarë frike u orvatën që të shlyjnë prej historisë një personalitet I cili popullin ku ishte I dërguar dhe tërë njerëzimin do ta shpëtonte prej errësirës dhe do t’ia servonte dritën.
Emrat të cilat u përmendën janë “tipe” të njerëzve të përmendura në literaturën Hyjnore dhe për fat të keq janë prezentë në të gjitha epokat e jetës në rruzullin tokësor .
Nëse flasim me gjuhën e Kur’anit “Fe te Zoti është Islami”, është nënshtrimi absolut I krijesës pranë Krijuesit të vet. Është rrënia e kokës së bashku me atë që ka brenda në sexhde para Planifikuesit të gjithësisë. Të gjithë pejgamberët duke filluar prej Ademit a.s. e deri te pejgamberi I fundit Muhammedi a.s. njerëzimit I sollën realitetin Hyjnor, të gatuar në kuzhinën e Allahutxh.sh. I cili në esencë kishte “kelime-I tevhidin” ( moton e njësimit ).5
Obligimi I pejgamberëve ka qenë që në kornizat e relitetit të tevhidit të sistematizojnë jetën e popujve dhe shoqërive ku ishin të dërguar. Ata nu kishin për obligim që njerëzit me dhunë t’I fusën në fenë e vërtetë, por vetëm t’I përgëzojnë dhe t’ua tërhjekin vëmendjen. 6
Edhepse praktika pejgamberiane ishte vetëm përgëzim, udhëzim dhe vërejtje, ata prapseprapë në të shumtën e rasteve u torturuan, madje disa edhe u vranë.Atëherë, ku ndeshej interesi I këtyre popujve me atë që transmetonte pejgamberi? Kelime-I tevhidi cilat interesa të këtyre njerëzve I pengonte sa që nuk dëshironin as ta dëgjojnë këtë të vërtetë, pasi ata askush nuk I dhunonte që të largohen prej besimeve të veta dhe të përqafojnë Islamin.
Në të gjitha këta kundërshtime qëllimi kryesor ishte pengimi I shlyerjes së një botëkuptimi I cili e (keq)përdorte fenë për interesat e veta. Librat e shenjta dhe pejgamberët sollën disa principe të cilat ndesheshin qartë me këtë praktikë:
- Njerëzit janë të barabartë dhe si rezultat I kësaj në mesin e njerëzve nuk ka persona dhe grupe të privilegjuara.
- Punët duhet tu dorëzohen të zotëve, terazija duhet të mbahet drejtë. Në mesin e njerëzve duhet të veprohet me drejtësi, të mos bëhet dallim mes pasanikut dhe të varfërit, mes të fuqishmit dhe të dobëtit, femrës-mashkullit dhe kështu me rradhë.
- Çdo person me vete do të merr atë që ka fituar dhe një ditë do të japin llogari për veprat e tyre, ku një grup do të drejtohet kah xhenneti e tjetri kah xhehennemi.
Ja pra, këta janë disa prej atyre principeve hyjnore për shkak të të cilave u malltretuan pejgamberët, ose me fjalë tjera të gjithë njerëzit e mençur, intelektualë, të ndritur dhe me qëllime të pastra.
Edhe sot njeriu modern ballafaqohet me të njëjtin problem, me problemin e ngritjes së interesit në platformën më të lartë dhe mposhtjen e të gjitha vlerave njerëzore dhe hyjnore. Faraonat, Nemrudat, Leheba aktivitetin e tyre e vazhdojnë edhe sot por në kallëpe tjera.
Suksesi I dyanshëm- material dhe
shpirtëror- I një shoqërie fle në ngritjen e motos së njësimit në të gjitha
sferat e jetës së njeriut dhe në mbizotërimin e ideve të Larta. Pa një
botëkuptim të tillë njeriu do të jetë I cekët, institucionet e tija shoqërore
jofunkcionale dhe secila lëvizje e tij e
pasuksesshme.
1 Mustafa, Nevin, Islam Sizasi Dusuncesinde Muhalefet, Istanbul1990, f.95.
2 Iz, Mahir, Din ve Cemiyet, Istanbul 1979, f. 83.
3 Bloch, Ernst, Ateizam u Krscanstvu, Zagreb1986, f. 129.
4 Sena, Cemil, Tanri Anlayisi, Istanbul 1978, f. 45.
5 “Na nuk kemi dërguar asnjë pejgamber para teje e që të mos ia kemi shpallur atij ,”S’ka Yot tjetër përveç Meje, andaj adhuromëni Mua” . Kur’an, 21:25.
6 “ Na ua dërguam pejgamberët vetëm si sihariques dhe qortues. Pra kushdo që beson dhe bënë mirë mos të frikësohen e as nuk do të pikëllohen”. Kur’an 6:148.
