E BUKURA QË FLET…

Komunikimi ndërmjet njerëzve dhe në veçanti ai ndërkulturor që nga lashtësia është bërë nëpërmjet të metaforës dhe figurave të ndryshme stilistike. Kulturat dhe qytetërimet që nga lashtësia e deri në ditët e sodit madhështinë dhe vendzënien e tyre shoqërore e kanë përfaqësuar nëpërmjet të metaforave që gjithsesi është dashur të kenë një karakteristikë të përbashkët, të bukurën. Pikërsiht për këtë gjuha më e mirë dhe më ekzaltuese është gjuha me të cilën flet e bukura. Është kështu për shkak se bukura konceptin e vet e ka të ndërtuar me shijet dhe gjykimet impresive të individëve dhe shoqërive në kuadër të universalitett hapësinor dhe kohor. Ajo në memorien e saj imagjinative, siç do të thoshte Kanti, në arsyen praktike, e ka të qendisur tërë përvojën antropologjike kulturore të gjinisë njerëzore.

Enesa për ekspozitën e saj të parë e ka zgjedhur mjellmën, por jo vetëm si e bukur egzoterike, por edhe si dëshmitare e ndjenjave dhe imagjinatës së shumë të dashuruarve, poetëve që surealizmin e tyre do ta shprehin nëpërmjet të personit metafizik të mjellmës.

Mjellma e gjeneron qetësinë dhe muzikalitetin e harmonisës ës sferave, qetësia dhe çiltërsia e saj në të bardhën është pasqyrim i muzikës së qetësisë gjithësore, siç do të thoshte Pitagora. Enesa, në bartjen e realitetit të mjellmave në pëlhurën e saj bën një impresionizëm subjektiv, për shkak se mbresat e saja i bart në laboratorin e brendshëm dhe i nxjerr me finesën e shpirtit krijues të vet.

Enesa  vetëm në platformën ideore është e impresionuar me mjellmën, por në zhvillimin kompozicional të pikturës mjellma e saj shpërndahet në shpirtin e përgjithshëm të gjithësisë dhe në një mënyrë si në traditat e lashta, shumësia shkrihet në Njëshin. Nga aspekti i zhvillimit të ngjarjes në melodinë pikturale, autoreja, shprehjen e ka abstrakte.

Ngjyra  e bardhëe përfituar me përzierje të të verdhës dhe okerit lë përshtypje të çiltërsisë dhe urtisë  iluministe. Në të vërtetë, Enesa, nuk e kërkon këtë lloj të thjeshtëzimit. Tendenca e saj është që t`i sheh gjërat si dhe gjithË botën pa i adaptuar ata në perspektivat përfundimtare, pra, as në atë të subjektivizmit e as në atë të objektivizmit. Kjo është ajo që përbën vizionin  artistik të saj. Qëndrimi trupor  si edhe qëndrimi metaforik i mjellmës , orvatet drejt zakonshmërisë së skajshme. Ushtrimet e vazhdueshme sjellin në asisoj metamorfozash sa tenton të sheh vetëm prezencën e lartësisë.

Tek Enesa, mjellma absolute, përmes së cilës sendet komunikohen te vështruesi, është gjithashtu reminishencë e ideve taman formaliste që kanë ekzistuar në Europë në fillet e modernitetit, të njohura si filozofia e Einfühlung-ut ose e empatisë. Është gjithashtu reminishencë e  vetë formalizmit, i cili ka vendosur, përmes `efektit të tëhuajësimit` famoz, brutalisht t`i ekstradon sendet në sferën jashtë kontekstit subjektiv të tyre, me qëllim që t`i bëjë ato të flasin në mënyrën `direkte`.  Me një fjalë , mjellma e Enesës, si do të kishte thënë edhe Pierre Hadot , është “ prezencë në distancë”.

Pikturat janë në bashkëvajtje me një realizim që i qëndron besnik parimeve dhe elementeve figurative në kërkim të formës, ngjyrës dhe tonit. Lëvizja  e brushës është identike me metaforën e shprehur nëpërmjet të mjellmës, ajo e përmban impresionizmin subjektiv por edhe saktësinë e hëpërhëshme të ekspresionizmit. Koloriti është i përfituar nëpërmjet të ngjyrave akrile me qëllim që të arrihet në tonin që më saktë dhe më bindshëm do ta prezentojë personin metaforik të mjellmës.

Platforma ideore, zhvillimi kompozicional dhe përdorimi i shkaThtë i brsuhës dhe ngjyrave ia hapin rrugën piktores për vazhdimësi dhe suksese të reja …

METIN IZETI